De Koude Herberg

Op het kruispunt Sonnenberglaan-Utrechtseweg stond de door R.D. Wolterbeek opnieuw opgetrokken Koude Herberg sinds 1853. Doordat deze op de plek van de eerste Koude Herberg, aan de zuidzijde van de Utrechtseweg, zijn huis Valkenburg wilde bouwen verplaatste hij na aankoop de herberg naar de noordzijde van de Utrechtseweg en geeft deze in pacht aan de familie Berghege. De oorspronkelijke Koude Herberg, aan de zuidzijde van de Utrechtseweg op de plek van het latere huis Valkenburg, had door de kastelein Hendrik van Veelen, sinds 1808 eigenaar, een goede naam opgebouwd. In 1835 ging de herberg in vlammen op maar werd deze door Van Veelen herbouwd.
Sinds enige jaren staat, op de plek van de door Wolterbeek herbouwde Koude Herberg de nieuw gebouwde vierde versie, nu restaurant De Oude Herberg geheten.

Op woensdag 20 september 1944 lagen de Borders onder zwaar Duits vuur. De Duitsers vielen de stellingen van de A Compagnie bij De Sonnenberg aan. Zij werden gesteund door een B2 Flammpanzer van de Panzer Kompagnie 224. Op de hoek van de Utrechtseweg en de Sonnenberglaan stond een Briste 17 ponder anti-tank kanon in stelling. Dat was nummer 1 van de X troepen van de 2e (Oban) anti-tank batterij onder bevel van sergeant Horace ‘Nobby’ Gee. Toen de tank in zich kwam werd het met één schot uitgeschakeld. Tegelijkertijd verscheen met de tank vanaf de Sonnenberglaan van de Utrechtseweg twee Flammpanzers en een gemotoriseerd kanon, gesteund door de infanterie van SS bataljon Eberwein. Het kruispunt bij De Koude Herberg werd verdedigd door twee pelotons van C Compagnie 1ste bataljon De Border Regiment, het 17e peloton met stellingen aan beide kanten van de weg met het 18e peloton achter hen in de huizen aan de zuidkant van de Utrechtseweg. Ze werden verdreven van het kruispunt. De C compagnie had drie 6 ponders anti-tank geschut. Twee ervan, de Heelspont en de Scimitar, stonden in stelling bij De Koude Herberg maar waren niet in staat om te vuren. De derde 6 ponds Gallipoli II was mogelijk in stelling in de tuin van huis nummer 17 aan de Van Lennepweg. Dit kanon vuurde een pantserdoorborende granaat af en vernielde de tank. De tank stopte voor de De Koude Herberg. De bemanning slaagde er in te ontsnappen. Nade slag werd deze tank door de Duitsers gebruikt om te oefenen met Panzerfausten. In 1945 vonden militaire eenheden van de 1st Polish Independent Parachute Brigade deze tank nog weer terug toen ze Oosterbeek bezochten.