Kasteel Doorwerth: één van de mooiste kastelen van Nederland met één van de oudste en mooiste bomen op zijn binnenplaats! Een unieke combinatie. De boom is de dikste en waarschijnlijk ook oudste Robinia pseudoacacia van ons land. Deze boomsoort wordt vaak Acacia genoemd, Valse Acacia wordt ook gebruikt, als onderscheid met de soorten van het echte geslacht Acacia. De naam Robinia zou ter onderscheiding handiger zijn maar wordt weinig gebruikt. Beide geslachten zijn wel verwant en behoren tot de vlinderbloemenfamilie, de Fabaceae of Papillionaceae. Acacia komt van het Griekse woord akakia en betekent ‘gestekelde boom’.
Over het invoeren van Robinia’s in Europa en over de historie van de boom in Doorwerth worden verschillende verhalen verteld. Uit de informatieve bomenpagina’s van Rinny E. Kooi op een website van de Professoren & Burgemeesterswijk in Leiden citeer ik:
R. pseudoacacia hoort oorspronkelijk thuis in Mexico en in de Verenigde Staten. De boom is genoemd naar J. Robin (1550- 1629), hovenier van de Franse koningen en organisator van de botanische tuin van de medische faculteit in Parijs. Robin zou de plant in 1601 uit Virginia (V.S.) naar Parijs overgebracht hebben. Maar het is ook mogelijk dat zijn zoon en opvolger, V. Robin (1579-1662), in 1635 te Parijs de eerste R. pseudoacacia heeft aangeplant (C.A. Backer, 2000. Verklarend woordenboek van wetenschappelijke plantennamen).
Er zijn echter nog andere versies van de geschiedenis van de binnenkomst in Europa. Zo zou de eerste Robinia op 23 januari 1579 bij kasteel Doorwerth (Gelderland) zijn geplant ter gelegenheid van de totstandkoming van de Unie van Utrecht. Een andere versie is dat de boom in 1678 in Doorwerth is geplant toen de vrede van Nijmegen werd gesloten.
Of waren Britse kolonisten verantwoordelijk voor de invoer van deze soort in Europa? Volgens D. More & J. K. White, (2003, Cassell’s trees of Britain and Northern Europe) ontdekten zij de boom in 1607 bij James Town in Virginia. Zij zagen dat indianen bogen maakten van het zeer flexibele hout en de bomen daarvoor kweekten. Kortom, de afkomst lijkt wel vast te staan maar over de binnenkomst in Europa bestaan verschillende verhalen.
Over de geschiedenis van de Acacia van Doorwerth staat op de website van Geldersch Landschap en Geldersche Kasteelen te lezen, dat Anton I Rijksgraaf van Aldenburg in 1676 (moet zijn 1678!) ter gelegenheid van de Vrede van Nijmegen drie acacia´s plantte op het voorplein, waarvan een exemplaar tot vandaag de dag gespaard bleef. Deze majestueuze boom is (sinds de door Robin in Parijs geplante exemplaren stierven) het oudste bekende exemplaar van deze soort in West-Europa.
Dit laatste verhaal klinkt nog het meest aannemelijk, maar is volgens kasteelbeheerder Jan Zoer niet in één of ander document bewaard gebleven.
Schrijf een reactie